Abstract:
Amaç: Endotel disfonksiyonu aterosklerozun erken bir bulgusudur. Anjiyotensin dönüştürücü enzim (ADE) I/D gen polimorfizminin koroner arter hastalığıyla ilişkisi bilinmektedir. Delesyon (D) alleli varlığında artmış olan anjiyotensin II düzeyleri endotel fonksiyonlarını etkileyerek ateroskleroz gelişiminde belirleyici bir rol oynayabilir. Ancak günümüze kadar yapılan çalışmaların birçoğunda ADE genotipinin endotel fonksiyonları üzerindeki belirleyici etkisi bilinen kardiyovasküler risk faktörleri varlığında gösterilmiştir. Bu çalışmadaki amacımız, bilinen kardiyovasküler risk faktörü olmayan sağlıklı genç bireylerde endotel fonksiyonu ile ADE gen polimorfizmi arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Yöntemler: Bu kros-seksiyonel, randomize çalışmaya 46 sağlıklı genç birey alındı. Bireyler daha sonra ADE genotiplerine göre 3 gruba ayırldı: DD genotip - 24 birey, DI genotip - 13 birey ve II genotip - 9 birey. Tüm katılımcılara yüksek çözünürlüklü ultrasonografi kullanılarak brakiyal arterden akıma bağlı ve akımdan bağımsız vazodilatasyon araştırıldı. Çalışma populasyonun periferik kan örnekleri PCR yardımıyla analiz edilerek ADE genotipleri belirlendi. Genotipler arası verilerin karşılaştırılmasında Kruskall Wallis ve Ki-kare testleri kullanıldı. Bulgular: Anjiyotensin dönüştürücü enzim genotipleri arasında, cinsiyet dışındaki demografik verilerin dağılımları benzerdi. Total kolesterol değerleri, DD genotipinde diğer genotiplere oranla daha düşüktü (pİ0.05). HDL kolesterol, bazal brakiyal arter çapı, bazal kan akımı, reaktif hiperemi sırasında kan akımındaki artış her üç ADE genotipinde benzerdi (p>0.05). Akıma bağlı dilatasyon (ABD), DD genotipinde (%4.9±1.3), ID genotipinde (%5.5±1.7) ve II genotipinde (%5.5±1.9) olarak bulundu. DD genotipinde ABD diğer genotiplere göre biraz daha düşük olmakla birlikte bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). Endotelden bağımsız dilatasyon, ADE genotipleri arasında benzer olarak bulundu. Sonuç: Anjiyotensin dönüştürücü enzim genotipinin, koroner arter hastalığı için risk faktörü bulunmayan bireylerde, endotel fonksiyonları üzerinde belirleyici etkisinin olmadığı sonucuna ulaşıldı.