Abstract:
İndirim mağazaları, başlangıçta yerleşik rakiplerin dört temel yanılgısına bağlı olarak ihmal edilmiş, ama zaman içerisinde rüştlerini ispat
ederek pazara derinlemesine nüfuz etmişlerdir. İki temel amaca hizmet eden bu çalışmanın birinci amacı indirim mağazalarının maliyet
düşürme stratejilerini Alman perakende devi Aldi bağlamında; BİM’le
benzerliğini ortaya koyarak incelemektir. İkinci amaç uygulanan stratejilerin sonuçlarını en iyi performans gösteren firmaları rol model kabul
edip, verimlilik düzeylerini karşılaştırmalı olarak ölçümleyen VZA’nın
panel veri için kullanılan türü olan Malmquist toplam faktör verimliliği indeksi ile ortaya koymaktır. Ayrıca Türkiye’de faaliyeti olan zincir
perakendeciler için finansal bazı oranlar da hesaplanmıştır. Bu amaçlara erişebilmek Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) listelenen
BİM gibi ulusal düzeyde faaliyet gösteren market zincirlerinin Adese, BİM, Carrefour, Migros ve Tesco-Kipa olduğu belirlenmiştir. Bu zincirlerin 2010-2017 arasındaki finansal tablolarından kira, personel, reklam
maliyetleri, satılan malın maliyeti ile satış rakamları derlenmiştir. Malmquist toplam faktör verimliliği indeksine göre BİM 2013-2014 dönemi
dışında kalan beş dönemde ortalamanın üzerinde bir etkinlikle en etkin
zincir olarak bulunmuştur. Oran analizlerinin gösterdiğine göre BİM,
rakiplerine oranla her 1 TL satış için daha az kira, personel, reklam
harcaması yapmış ve rakiplerden daha yüksek bir satılan mal maliyetine katlanmıştır. BİM rakiplerinden daha düşük bir brüt kar marjı ile
çalışmasına rağmen ele alınan tüm dönemlerde istikrarlı bir şekilde kar
etmeyi başarabilmiştir.