Turizm, tüm dünyada geçmişten günümüze her dönemde önemli
sektörlerden biri olmasının yanı sıra gün geçtikçe gelişen ve büyüyen bir sektör
özelliği de taşımaktadır. Gelişen teknoloji, iş saatlerindeki esneklik, boş zamanın
artması gibi sebeplerden dolayı insanlar artık geçmişe oranla daha fazla turizm
hareketinin içerisinde bulunmaktadır. Bu da turizmin oldukça yaygınlaşmasını ve
daha da önemli bir sektör haline gelmesini beraberinde getirmektedir. İnsanların
turizme katılması, her yıl milyonlarca turiste neden olmaktadır. Turizm endüstrisi
ülkeler için önemli ekonomik kaynakların başında gelmektedir. Turizmin bu açıdan
önemli bir noktada bulunması, ülkelerin daha fazla turizme yatırım yapmasını da
sağlamaktadır. Kitlesel bir hareket özelliğinin bulunmasından dolayı oldukça fazla
etkileşim sağlamaktadır. Toplumların birbirleri ile etkileşim halinde bulunması,
bazı etkileri de ortaya çıkarmaktadır. Turizmin, çevresel, ekonomik, sosyal ve
sosyo-kültürel etkileri bulunmaktadır. Bu etkiler olumlu ve olumsuz sonuçlar
getirmektedir. Sosyo-kültürel etki, toplumları gelenek-göreneklerden yaşam tarzına
kadar birçok yönden etkiler. Özellikle turizm ile iç içe bulunan yerel halk, turistlerin
etkisinde kalmaktadır. Yaşam tarzlarını, gelenek-göreneklerini ve kültürlerini
etkisi altına almaktadır. Az gelişmiş toplumlarda yerel halk bu etkilerden fazla
etkilenir. Bunun nedeni turist ile yerel halk arasındaki farklılıkların fazla
olmasından kaynaklanmaktadır. Gelişmiş toplumlarda yerel halk ve turist
arasındaki hayat standardındaki farklar az olduğundan, etkilenme oranı da daha
az olabilmektedir.
Bu tezin amacı; İzmir’in Selçuk ilçesine bağlı olan ve turizm ile oldukça ön
planda bulunan Şirince köyünde yaşayan yerel halkın turizmin sosyo-kültürel
etkilerinden ne kadar etkilendiğini incelemeye yöneliktir. Bu amaca yönelik yapılan
çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Şirince köyünde turizm ele
alınmıştır. Şirince köyünün tarihsel gelişimi, turizmin gelişmesi ve ilerlemesi, turizm
endüstrisi, turizm alanında yapılan çalışmalar ve turizm alanları incelenmiştir.
Araştırmanın ikinci bölümünde; turizmin sosyo-kültürel etkileri ele alınarak,
turizm kavramı, önemi, etkileri ve sosyo-kültürel etkileri incelenmiştir. Son olarak
araştırmanın üçüncü bölümünde ise Şirince köyünde turizmin sosyo-kültürel
etkileri ele alınmıştır. Bunun için beşli Likert ölçekten oluşan bir anket ile
katılımcıların (yerel halk) düşüncelerinden ve gözlemlerinden, yerel halk ile birebir
görüşülerek bilgi edinilmiştir. Şirince köyündeki yerel halka 309 adet anket
uygulanmış ve anket sonuçları analiz edilmiştir. Şirince köyünde turizmin yerel halk
üzerinde sosyo-kültürel etkilerine yönelik herhangi bir araştırma yapılmamış olup
bu araştırma ile literatürdeki eksikliğin giderilmesi ve yapılacak olan araştırmalara
ışık tutması hedeflenmiştir.
Tourism is one of the most important sectors in the world from the past to
the present, it is a sector that develops and grows day by day. Due to the developing
technology, flexibility in working hours, and the increase in free time, people are
now in the tourism movement more than ever. Thanks to tourism became more
widespread and more important of a sector. People's participation in tourism
creates millions of tourists every year. The tourism industry is one of the most
important economic resources for countries. Being at an important point tourism
also enables countries to invest more in tourism. It provides a lot of interaction due
to its massive movement feature. The interaction of societies with each other also
reveals some impacts. Tourism has environmental, economic, social and sociocultural
impacts. These impacts have bring positive and negative results. Sociocultural
influence affects societies in many ways, from customs-traditions to lifestyle.
Especially local people, who are intertwined with tourism, are under the influence
of tourists. It influences lifestyles, traditions and cultures. In less developed societies,
local people are more affected by these effects. This is due to the big differences
between tourists and local people. Since the difference of the standard of living
between local people and tourists in developed societies is little, the rate of exposure
may be less.
The aim of this thesis is to examine; It aims to examine how the local people
in Şirince, which is village connected to the Selçuk, district of İzmir, and is the
forefront with tourism, are affected by the socio-cultural effects of tourism. The
study for this purpose consists of three parts. In the first part; Tourism has been
discussed in Şirince. Historical development of Şirince, development and progress
of tourism, tourism industry, studies in the field of tourism and tourism areas have
been examined. In the second part of the research; By considering the socio-cultural
impacts of tourism, the concept of tourism, its importance, impacts and sociocultural
impacts have been examined. Finally, in the third part of the research, the
socio-cultural impacts of tourism in Şirince are discussed. For this purpose,
information was obtained from the opinions and observations of the participants
(local people) through a questionnaire consisting of a five-point Likert scale, by
interviewing the local people face to face. 309 surveys were applied to the local
people in Şirince and the survey results were analyzed. No research has been
conducted on the socio-cultural impacts of tourism on local people in Şirince, and it
is aim is to eliminate the deficiencies in the literature and is to shed light on the
researches to be done with this research.
